Opłaty za użytkowanie gruntów pokrytych wodami
Opłaty za użytkowanie gruntów pokrytych wodami, stanowiących własność Skarbu Państwa, zostały wprowadzone ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne ( Dz. U. z 2001 r., Nr 115, poz. 1229 oraz Dz. U. Nr 154, poz. 1803 z późn. zm. ) oraz Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie wysokości opłat rocznych za oddanie w użytkowanie gruntów pokrytych wodami ( Dz. U. z dnia 26 stycznia 2006 r. Nr 13, poz. 90). Tego rodzaju opłaty w polskim prawodawstwie zostały wprowadzone po raz pierwszy.
Działając na podstawie art. 20 ustawy Prawo wodne, grunty pokryte wodami, stanowiące własność Skarbu Państwa, niezbędne do prowadzenia przedsięwzięć związanych z:
- energetyką wodną,
- transportem wodnym,
- wydobywaniem kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów lub wycinaniem roślin z wody,
- wykonaniem infrastruktury transportowej,
- wykonaniem infrastruktury przemysłowej, komunalnej lub rolnej,
- działalnością służącą do uprawiania rekreacji, turystyki, sportów wodnych oraz amatorskiego połowu ryb,
- działalnością usługową służącą do innych celów niż określone w lit. f
- wykonywaniem infrastruktury telekomunikacyjnej oddaje się w użytkowanie za opłatą roczną.
Umowa użytkowania wymaga formy pisemnej. Jeżeli wartość opłaty będzie wyższa niż 5000 zł, umowę sporządza się w formie aktu notarialnego, a do jej zawarcia upoważnione są odpowiednio organy, które sprawują prawa właścicielskie (w obszarze RZGW Szczecin organami takimi są ):
- Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej - w stosunku do wód morza terytorialnego oraz morskich wód wewnętrznych wraz z wodami Zatoki Gdańskiej,
- Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej - w stosunku do administrowanych wód podziemnych oraz śródlądowych powierzchniowych oraz ochrony przeciwpowodziowej,
- Dyrektor Parku Narodowego - w stosunku do wód znajdujących się w granicach Wolińskiego Parku Narodowego z wyłączeniem wód granicznych,
- Marszałkowie województw: zachodniopomorskiego, lubuskiego, pomorskiego jako zadanie z zakresu administracji rządowej - w stosunku do wód istotnych dla regulacji stosunków wodnych na potrzeby rolnictwa.
Zwalnia się z wyżej określonej opłaty rocznej za oddanie w użytkowanie gruntów pokrytych wodami:
- jednostki organizacyjne zarządzające wodami w imieniu Skarbu Państwa,
- grunty przeznaczone pod wykonanie urządzeń melioracji wodnych podstawowych,
- grunty dla potrzeb służących do uprawiania rekreacji, turystyki, sportów wodnych oraz amatorskiego połowu ryb,
- jednostki samorządu terytorialnego związanego z wykonywaniem infrastruktury transportowej.
Warunkiem oddania w użytkowanie gruntów pokrytych wodami, stanowiących własność Skarbu Państwa, jest posiadanie przez użytkownika pozwolenia wodnoprawnego, jeżeli jest ono wymagane przepisami ustawy.
Umowa użytkowania może zostać w każdym czasie rozwiązana przez każdą ze stron w przypadku cofnięcia lub wygaśnięcia pozwolenia wodnoprawnego albo ograniczenia pozwolenia, o ile ograniczenie to dotyczyło przedmiotu użytkowania.
W sprawach nieuregulowanych dotyczących użytkowania stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego.
Instrumenty ekonomiczne służące gospodarowaniu wodami stanowią:
- należności za korzystanie ze śródlądowych dróg wodnych oraz urządzeń wodnych stanowiących własność Skarbu Państwa, usytuowanych na śródlądowych wodach powierzchniowych,
- opłaty za oddanie w użytkowanie obwodu rybackiego na podstawie umowy, do zawarcia której jest upoważniony dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej,
- opłaty za oddanie w użytkowanie gruntów pokrytych wodami w stosunku do wód podziemnych oraz śródlądowych wód powierzchniowych,
- opłaty za przygotowanie i udostępnienie danych w innej formie niż kataster wodny, jak również wyszukiwanie informacji, sporządzanie kopii dokumentów, które są udostępniane do wglądu nieodpłatnie.
Należności i opłaty, o których mowa wyżej stanowią przychód Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i są przeznaczone na:
- utrzymanie katastru wodnego,
- opracowanie planów gospodarowania wodami,
- odbudowę ekosystemów zdegradowanych przez niewłaściwą eksploatację zasobów wodnych,
- opracowanie i wydanie informacji oraz publikacji z zakresu infrastruktury śródlądowych dróg wodnych.
Zgodnie z art. 217 ust. 7 wyżej cytowanej ustawy Prawo wodne - posiadacze gruntów służących do przedsięwzięć, o których mowa w art. 20, nie posiadający do dnia wejścia w życie ustawy umów oddania w użytkowanie, wydzierżawienie lub wynajęcie są obowiązani, w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, wystąpić do właściwego organu o zawarcie umowy.